Zawór kulowy

Zawór kulowy - to armatura odcinająca dla rurociągów. Element zamykający zaworu ma kształt kuli, z otworem wzdłuż jej osi poziomej, przez który przepływa medium. Kula obraca się wokół osi pionowej, aby otworzyć przejście; w pozycji otwartej oś przepływu pokrywa się z osią otworu w kuli, a w pozycji zamkniętej są one prostopadłe.

Media robocze

Zawory kulowe służą do zamykania przepływu wody, pary, gazu, powietrza, ropy, cieczy lepkich, a nawet ściernych. Wszystkie zawory kołnierzowe przedstawione w naszym katalogu mogą być używane do wody; w celu użycia z innymi mediami należy skonsultować się z dostawcami.

Dla wody o temperaturze do 100°C i ciśnieniu do 16 bar, dla średnicy nominalnej do DN50, stosuje się zawory kulowe gwintowane. W innych przypadkach instaluje się zawory kulowe spawane lub kołnierzowe.

Zakres zastosowania

Przed wprowadzeniem pierścieni uszczelniających z polimerów zawory kulowe były rzadko stosowane do wody z powodu trudności w uzyskaniu szczelnego połączenia pomiędzy kulistymi powierzchniami metalowymi. Nowoczesne zawory kulowe są łatwe w montażu i mogą być instalowane w dowolnej pozycji, z dowolnym kierunkiem przepływu wody i niemal dowolnymi parametrami środowiskowymi. Ponadto, ich prosta konstrukcja i niska cena przyczyniły się do szerokiego zastosowania zaworów kulowych w systemach grzewczych i wodociągowych.

Zawory kulowe powinny być używane tylko w pełni otwartej lub całkowicie zamkniętej pozycji; używanie ich w pozycji pośredniej prowadzi do ścierania się kuli i w rezultacie do przerwania szczelności przepływu.

Zalety

• Długi okres eksploatacji
• Brak zatorów w części przepływowej
• Wysoka szczelność przepływu
• Niewielkie wymiary wysokościowe
• Prosta i niezawodna konstrukcja
• Prosta forma części przepływowej
• Możliwe pełne przejście
• Niski opór hydrauliczny
• Możliwość instalacji w dowolnej pozycji roboczej
• Nie wymaga konserwacji
• Łatwe sterowanie (obrót trzpienia o 90°)
• Zawory z rozbieralnym korpusem są naprawialne
• Możliwość szybkiego zamknięcia (przy sterowaniu ręcznym)
• Możliwa instalacja bez komory przy układaniu rurociągu podziemnego
• Możliwość zastosowania do cieczy lepkich lub zanieczyszczonych, zawiesin i szlamów
• Zawory kulowe są dwukierunkowe i dopuszczają dowolny kierunek przepływu medium roboczego

Wady

• Wysoka cena
• Wysoka masa
• Do zamykania wymagane są wysokie momenty obrotowe. Dlatego zawory kołnierzowe DN125 i większe z ręcznym zamykaniem wymagają przekładni ślimakowych, a przy automatycznym sterowaniu - drogich napędów elektrycznych.
• Ręczne zamykanie wymaga długich rączek, co nie zawsze jest wygodne w instalacjach komorowych lub w ciasnych przestrzeniach.
• Gwałtowne otwarcie zaworu podczas ręcznego zamykania może spowodować uderzenia hydrauliczne, co w niektórych systemach jest niedopuszczalne.

Alternatywy

• Zawór kulowy spawany
• Zawór motylkowy
• Zasuwa
• Zawór grzybkowy (zawór odcinający)