Zawór kulowy

Zawór kulowy to armatura odcinająca do rurociągów. Element zamykający zaworu ma kształt kuli, w której na osi poziomej znajduje się otwór przelotowy do przepływu medium. Obrót kuli wokół osi pionowej otwiera przekrój przepływu; w pozycji otwartej oś przepływu pokrywa się z osią otworu w kuli, a w pozycji zamkniętej osie są prostopadłe.

Środki robocze

Zawory kulowe stosuje się do odcinania przepływu wody, pary, gazu, powietrza, ropy, mediów lepkich, a nawet ściernych. Wszystkie zawory kołnierzowe przedstawione w naszym katalogu mogą być stosowane do wody; możliwość użycia z innymi mediami należy skonsultować z dostawcami.

Dla wody o temperaturze do 100°C i ciśnieniu do 16 bar, przy średnicy nominalnej do DN50, stosuje się zawory kulowe gwintowane, natomiast w innych przypadkach montuje się zawory kulowe spawane lub kołnierzowe.

Obszar zastosowania

Przed pojawieniem się pierścieni uszczelniających z polimerów zawory kulowe do wody były stosowane bardzo rzadko z powodu trudności w zapewnieniu szczelności między sferycznymi powierzchniami metalowymi. Nowoczesne zawory kulowe są łatwe w montażu i mogą być instalowane w dowolnej pozycji, z dowolnym kierunkiem przepływu wody i praktycznie w każdych warunkach środowiskowych. Ponadto ich prosta konstrukcja i niska cena przyczyniły się do szerokiego rozpowszechnienia zaworów kulowych w systemach grzewczych i wodociągowych.

Praca zaworu kulowego jest dozwolona tylko w skrajnych pozycjach roboczych otwarty/zamknięty; praca w pozycji pośredniej spowoduje zużycie ścierne kuli, a w konsekwencji utratę szczelności przepływu.

Zalety

• Długi okres eksploatacji
• Brak stref stagnacji w części przepływowej
• Wysoka szczelność zamknięcia przepływu
• Kompaktowe wymiary w pionie
• Prosta i niezawodna konstrukcja
• Prosty kształt części przepływowej
• Możliwość wykonania pełnoprzepływowego
• Niskie opory hydrauliczne
• Możliwość instalacji w dowolnej pozycji roboczej
• Brak konieczności konserwacji
• Łatwa obsługa (obrót trzpienia o 90°)
• Zawory z demontowalnym korpusem nadają się do naprawy
• Możliwość szybkiego zamknięcia (przy ręcznej obsłudze)
• Możliwość instalacji bezkomorowej przy układaniu rurociągów podziemnych
• Możliwość stosowania do mediów lepkich lub zanieczyszczonych, zawiesin i szlamów
• Zawory kulowe są dwukierunkowe i pozwalają na dowolny kierunek przepływu medium roboczego

Wady

• Wysoka cena
• Duża masa
• Do obsługi wymagane są wysokie momenty obrotowe. Dlatego zawory kołnierzowe od DN125 i większe przy ręcznej obsłudze muszą być wyposażone w przekładnię ślimakową, a przy obsłudze automatycznej w kosztowne napędy elektryczne.
• Przy ręcznej obsłudze wymagane są długie dźwignie, co nie zawsze jest wygodne przy instalacjach w komorach lub w ograniczonych przestrzeniach.
• Przy ręcznej obsłudze gwałtowne otwarcie zaworu może spowodować uderzenia hydrauliczne, co w niektórych systemach jest niedopuszczalne.

Alternatywy

• Zawór kulowy spawany
• Zawór motylkowy
• Zasuwa
• Zawór odcinający